Subsidieer de aanwerving van jongeren? Wie? Waar? Wanneer?

Albanese, Andrea [LISER] Cockx, Bart [UCL] Dejemeppe, Muriel [UCL]

De Belgische overheid lanceerde in 2010 het Win-Win Plan, een beleidsmaatregel waarbij werkgevers recht hadden op een substantiële, tijdelijke loonlastenverlaging van 1000 of 1100 euro per maand bij de aanwerving van kort- en middengeschoolde werkloze jongeren. Dit artikel evalueert de causale impact van deze maatregel op arbeidsmarktuitkomsten op zowel korte als lange termijn. Het onderzoek levert opmerkelijke conclusies op. Op korte termijn lijkt het plan effectief: één jaar nadat deze jongeren werkloos werden, steeg de kans dat zij een baan vonden in de private sector met tien procentpunt. Voor kortgeschoolde jongeren was dit effect echter van korte duur. Hoewel zij sneller werk vonden, werkten deze jongeren niet meer dagen en verdienden zij ook niet meer. Voor jongeren met hoogstens een diploma van het middelbaar onderwijs zijn er wel langetermijneffecten die zelfs tot vijf jaar na het beëindigen van de subsidie aanhouden. Gemiddeld accumuleerden rechthebbende jongeren 8,4 extra maanden tewerkstelling in de private sector, vergeleken met het scenario zonder het Win-Win Plan. Bovendien steeg hun bruto-arbeidsinkomen met gemiddeld 14 600 euro, een toename van bijna 30 procent. Deze sterke effecten voor middengeschoolde jongeren houden echter geen rekening met verdringingseffecten. Enerzijds vinden de onderzoekers dat de winst in tewerkstelling in de private sector volledig ten koste gaat van het verlies in de publieke sector en bij zelfstandigen. Desondanks blijft wel een positief effect op het inkomen. Anderzijds nemen de positieve effecten af naarmate de spanning op de arbeidsmarkt toeneemt. In de krappe arbeidsmarkt nabij Luxemburg heeft het Win-Win Plan zelfs geen enkel positief effect. De studie concludeert dat tijdelijke verlagingen van de loonkosten bij de aanwerving van jongeren enkel voor middengeschoolden het arbeidsinkomen, maar niet de tewerkstelling, duurzaam kunnen verhogen. Voor vroegtijdige schoolverlaters en in een krappe arbeidsmarkt, zoals die van vandaag, werkt deze maatregel echter niet.